Dbając o interdyscyplinarność procesu kształcenia w Szkole Doktorskiej UPH w dniu 5 października 2022 roku z inicjatywy Dyrektora Instytutu Rolnictwa i Ogrodnictwa dr hab. inż. Jacka Sosnowskiego, prof. uczelni, na Wydziale Agrobioinżynierii i Nauk o Zwierzętach w Instytucie Rolnictwa i Ogrodnictwa, odbyło się seminarium związane z wystawą nt. „Dawne gatunki i odmiany zbóż”.
Organizatorem wystawy było Centrum Doradztwa Rolniczego (CDR) w Brwinowie we współpracy z Instytutem Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowym Instytutem Badawczym (IHAR-PIB) w Radzikowie, a wykład nt. „Polski System przechowalnictwa i wykorzystania zasobów genowych” dla doktorantów szkoły wygłosił dr Grzegorz Gryziak z Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych (Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie).
Ekspozycja dawnych gatunków i odmian roślin zbożowych ma na celu zapoznanie się z odmianami tradycyjnymi i regionalnymi, które dostępne są w bazie Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych IHAR-PIB w Radzikowie, potocznie zwanym Bankiem Genów. Obecnie w formie nasion przechowuje się tam ponad 78 tys. odmian, linii hodowlanych i populacji miejscowych. Jest to jeden z największych Banków zasobów genowych w Europie.
W ostatnich latach stare gatunki i odmiany zbóż przeżywają swój renesans. Ze względu na otyłości, choroby cywilizacyjne, a także pandemię koronawirusa, widoczny jest wyraźny powrót do starych odmian zbóż, często już zapomnianych ale znanych od kilku tysięcy lat. Konsumenci poszukują nowej żywności funkcjonalnej, w tym nowych, choć tak naprawdę starych roślin zbożowych.
Znaczenie dawnych gatunków i odmian roślin uprawnych jest również istotne dla utrzymania właściwej bioróżnorodności w produkcji rolniczej. Dotychczasowe dążenie do wzrostu produkcji roślinnej w Polsce i na świecie związane jest z szerokim stosowaniem intensywnych metod agrotechniki, ograniczaniem liczby gatunków i odmian roślin uprawnych na dużych areałach oraz zawężeniem ich puli genowej. Bogactwo gatunkowe roślin uprawnych pozwala tworzyć płodozmiany zabezpieczające rolnika przed utratą plonu w niekorzystnych warunkach klimatycznych, a ludność przez ryzykiem głodu.
Dzięki przywracaniu w produkcji rolnej starych gatunków i odmian roślin uprawnych, w tym zbóż zwiększa się różnorodność upraw, możliwe jest ograniczenie nawożenia i stosowania środków ochrony roślin. Przywracanie bioróżnorodności w rolnictwie jest wiec wyrazem dbałości o środowisko naturalne i gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego.
FOTOGALERIA
